TÜRKİYE PETROLLERİ
A.O. PARÇALANIYOR!
TPAO ÖZELLEŞTİRİLMESİNİN (MENFUR) ADIMLARI BİRER BİRER ATILIYOR
20 Temmuz 2017 tarih ve 30129 sayılı Resmi Gazetede, OHAL
döneminde çıkarılan 2017/10472 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ham petrol ve
doğal gaz arama ve üretim faaliyetleri kapsamında Türkiye Petrolleri Anonim
Ortaklığına ait Sondaj, workover, kuyu tamamlama ve jeofizik operasyonları
servis hizmetlerine ait her türlü araç, iş makinesi, kule, gemi, diğer ekipman,
malzeme, sondaj park sahaları ve müştemilatı Turkish Petroleum International
Company’ye (TPIC) bedelsiz olarak devredilmiştir.
Bu karar ile, ülkemizin ham petrol ve doğal gaz arama ve
üretim alanında en önemli stratejik kamu kuruluşu olan Türkiye Petrolleri A.O.
(TPAO) parçalanarak küçültülmüş ve özelleştirilmesi süreci hızlandırılmıştır.
1954 yılında kurulan TPAO’nun dünya petrol sektöründe olduğu
gibi; önce arama, üretim, taşıma, rafinaj ve dağıtım bütünlüğü parçalanmış,
sonra bünyesindeki İPRAGAZ, PETKİM, DİTAŞ, TÜPRAŞ, POAŞ birer birer
özelleştirilmiştir. Daha sonra, Petrol Kanunlarında yapılan değişiklikler ile
TPAO’nun devlet adına petrol arama ve üretim faaliyetlerinde bulunan bir
kuruluş olduğu kanundan çıkarılmış, bundan kaynaklanan kamu yararına yönelik
önemli ayrıcalıkları da kaldırılmıştır. TPAO; ülke enerji ihtiyacı
gözetilmeksizin lime lime edilerek özelleştirilirken, ülkemizde bugün yılda
ortalama 60 milyar dolar enerjiye kaynak aktaran ve dışa bağımlı bir ülke
haline getirilmiştir. Oysa aynı süreçlerde kurulan ve ülkemiz gibi petrol
üreticisi olmayan İtalya’nın devlet şirketi ENİ bugün arama, üretim, sondaj vb.
teknik çalışmalarda dünyanın sayılı büyük firmalarından biri haline gelmiştir.
Ayrıca yakın zamanda, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
(TPAO), Bakanlar Kurulu kararı ile, kendisine devredilen kurum ve kuruluşları
istediği gibi satma ve devretme yetkisine sahip, hisselerinin tamamı
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı`na ait olan her türlü denetimden de muaf olarak
keyfi yönetimli “Türkiye Varlık Fonu A.Ş.’ne” devredilmiş; TPAO’nun halkın
gözünden kaçırılarak gizlice özelleştirilmesinin bir zemini daha
hazırlanmıştır.
TPAO üzerinde oynanan oyunlar bununla da bitmemiş; halen
TBMM gündeminde olan İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı’na eklenen bir madde ile
TPAO’da toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında çalışan personelin iş ilişkisi
nedeniyle her türlü hukuk uyuşmazlıklarına ilişkin dava ve işlerin iş
mahkemelerinde görüleceği hükmü getirilerek; Anayasa’ya ve yargı kararlarına
aykırı şekilde binlerce kapsam dışı kamu görevlisinin hukuki statüsünü
değiştirilip iş güvenceleri yok edilerek kolayca işten çıkarılmalarının önü
açılmıştır.
Son olarak yapılan sondaj, workover, kuyu tamamlama ve
jeofizik operasyonları servis hizmetleri ve bunlarla ilgili her türlü personel,
malzeme ve ekipmanın TPIC ‘e devreden düzenleme ile de en karlı
kuruluşlarımızdan bir olan ancak, yetersiz yönetim anlayışı ile bilinçli olarak
zarar ettirilen TPAO’nun özelleştirilmesi sürecinde sona yaklaşılmıştır.
Bu devir kararı ile, TPIC’in yurt dışı ve yurt dışında sahip
olduğu petrol ruhsatları TPAO’ya devredilecek; bu hizmetlerde çalışan TPAO
personeli de bir protokol ile zorunlu olarak TPİC’e geçecektir. Yine aynı karar
ile, TPAO projeleri kapsamındaki bu hizmetler de ücreti karşılığında TPIC’ten
alınacak ve TPIC adına tescil edilen petrol sahalarındaki üretimden TPIC gelir
payı alacaktır.
Ülkemizde petrol arama ve üretiminde bugüne kadar yapılan
jeofizik saha faaliyetlerinin % 85’ini, sondaj faaliyetlerinin % 60’ını kamu
yararı doğrultusunda faaliyet gösteren bir kamu kuruluşu olarak gerçekleştiren
TPAO’nun vermiş olduğu bu hizmetler, artık Boru Hatları ile Petrol Taşıma
Anonim Şirketine ait olan ve yurtdışında vergi cenneti adalarda bir offshore
şirketi olarak kurulan Turkish Petroleum International Company’e (TPIC)
devredilmiş olacak; TPAO’nun Türkiye’nin jeolojik olarak en riskli
bölgelerinde, tartışmalı denizlerinde kar amacı gütmeksizin petrol
potansiyelimizi ortaya koymak için yürüttüğü bu faaliyetler de artık son
bulacaktır.
Diğer taraftan, TPAO bünyesinde bu hizmetleri yürüten ve
kamu hizmetinden uzak, sadece kar odaklı özel sektör mantığıyla çalışan TPIC’e
geçecek olan mühendis ve işçi tüm çalışanlar kazanılmış özlük haklarından
yoksun, güvencesiz bir çalışmaya mahkum olacaklar; emekliliği dolanlar veya 55
yaşına gelmiş olanlar res’en emekli edileceklerdir.
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak bir kez daha ifade
ediyoruz.
Ülkemizin zorlu jeolojik koşullarında kamu adına petrol
arama ve üretim faaliyetlerinde bulunarak; ülkemizdeki jeolojik saha
faaliyetlerinin %90’ını, jeofizik saha faaliyetlerinin % 85’ini, sondaj
faaliyetlerinin % 60’ını, ülkemizdeki ham petrolün %71’ini, doğal gazın %51’ini
üreten, Azerbaycan projeleri kapsamında, bugün yerli üretimden daha fazla
üretimi ülkemize kazandıran Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın
özelleştirilmesine yönelik adımlara son verilmelidir.
İnsan kaynağı, ekipman ve teknik yetkinlik anlamında önemli
bir birikime sahip olan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın tasfiye
edilmesine, küçültülerek yok edilmesine yol açan; Kurumun Türkiye Varlık Fonu
A.Ş.’ne devredilmesinden, İş Mahkemeleri Kanun tasarısı ile personelin keyfi
kararlarla tasfiyesinden, sondaj, kuyu tamamlama ve jeofizik hizmetlerinin
TPIC’e devredilmesine yönelik kararlardan derhal vazgeçilmelidir.
Arama ve Üretim faaliyetlerinin ayrılmaz parçası olan
sondaj, kuyu tamamlama ve jeofizik hizmetleri TPAO bünyesinde kalmalı; bir kamu
kuruluşumuz olan TPAO, petrol arama, üretim, taşıma, rafinaj ve dağıtım
bütünlüğü içinde ilk kuruluş yapısına yeniden kavuşturulmalıdır.
Enerjide yılda ortalama 60 milyar dolar açık veren ve dışa
bağımlı hale getirilen ülkemizde; TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Türkiye
Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın özelleştirilmesine, ülkemizin göz bebeği olan
TPAO üzerinde oynanan oyunlara dün olduğu gibi bundan sonra da karşı durmaya
devam edecektir.
Bilimle, emekle, umutla, inatla..
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
RAPORU "OKUMAK İÇİN" LİNK: http://www.tmmob.org.tr/sites/www.tmmob.org.tr/files/turkiye_petrolleri_raporu_tmmob_2017.pdf
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder